Rozwód - jako instytucja prawna
Rozwód - jako instytucja prawna
Rozwód - jako instytucja prawna pozwalająca rozwiązać małżeństwo za życia małżonków
O tym czy przyszli małżonkowie chcą zawrzeć związek małżeński decydują oni sami. Natomiast wola małżonków w sprawie likwidacji łączącego ich związku jest ograniczona ze względu na znaczenie społeczne. Dlatego też ustawodawca wskazał, że tylko w określonych sytuacjach małżonkowie mogą wystąpić do Sądu z odpowiednim żądaniem. Ważne jest jednak aby zamierzony skutek strony osiągnęły muszą wystąpić przesłanki do orzeczenia rozwodu przez Sąd.
Orzeczenie rozwodu jest dopuszczalne, gdy Sąd ustali, że pożycie małżeńskie uległo zupełnemu i trwałemu rozkładowi - przy czym obie te przesłanki muszą wystąpić jednocześnie. Są to przesłanki pozytywne do orzeczenia rozwodu.
W momencie zawierania związku małżeńskiego - nupturienci decydują się na wspólne pożycie, które jest swoistą wspólnotą małżeńską.
Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem Sądu Najwyższego i dominującym poglądem doktryny pożycie jest ogółem więzi między małżonkami w sferze duchowej, fizycznej i gospodarczej . Wspólne pożycie polega na istnieniu między małżonkami łączności psychicznej oraz wzajemnych pozytywnych uczuć; miłości, szacunku, zaufania, obejmuje współżycie fizyczne, w dziedzinie gospodarczej zaś znajduje wyraz zwłaszcza w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego.
Zupełność rozkładu pożycia wiąże się najczęściej z wrogim lub co najmniej niechętnym nastawieniem małżonków do siebie, jednakże nawet przyjazne ustosunkowanie się jednego z małżonków do drugiego nie wyłącza zupełności rozkładu, jeżeli wspomniane więzi ustały.
Rozkład pożycia jest trwały, gdy ocena oparta na doświadczeniu życiowym pozwala przyjąć, że na tle okoliczności konkretnej sprawy powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi. Należy mieć przy tym indywidualne cech charakteru małżonków.
Doświadczenie życiowe uczy, że nawet zupełny i trwały rozkład pożycia może się pogłębić, zarówno „zupełność” jak i jego „trwałość „ mogą ulec wzmożeniu.
Jednakże pomimo istnienia trwałego i zupełnego rozkładu pożycia ustawodawca w treści art. 56 § 2 i 3 krio wskazuje negatywne przesłanki do orzeczenia rozwodu - mianowicie orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne jeżeli :
- wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków,
- z innych względów rozwód byłby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
- jeżeli rozwodu żąda jedno z małżonków wyłącznie winne rozkładu pożycia, drugie zaś na rozwód się nie godzi, a odmowa tej zgody nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
